Podręcznik składników do eliksirów

Prof.Remus Lupin

Arszenik -tlenek arsenu(III), trójtlenek dwuarsenu, tritlenek diarsenu, As2O3, biały proszek o słodkawym zapachu, trudno rozpuszczalny w wodzie, o silnym działaniu trującym. Roztwarza się w kwasie solnym, dając AsCl3, i w roztworach alkaliów z utworzeniem jonów AsO3-. Podczas ogrzewania sublimuje. W przyrodzie występuje jako minerały: arsenolit i klaudetyt. Arszenik używany jest do otrzymywania arsenianów(III), leków, barwników, emalii, szkła, trucizn (np. do tępienia szczurów).

Asfodelus,złotowłos (Asphodelusalbus) - bylina z rodziny liliowatych, pochodząca z obszaru śródziemnomorskiego. Wysokość do 1 m, gęste, białe kwiaty, liście równowąskie, bulwy jadalne,typowa roślina o białym kwiatostanie i mięsistych, zawierających cukier korzeniach . W starożytnej Grecji asfodele poświęcone były bóstwom podziemnym, zwłaszcza Persefonie (miały rosnąć na łąkach Hadesu), zdobiono nimi groby.

Beozar -kamień tworzący się w przewodzie pokarmowym kozła afgańskiego; zbite guzy uformowane w żołądku z zalegającego tam materiału: fitobezoar - z włókien i resztek roślinnych, trichobezoar - z połykanych włosó. Fitobezoary występują szczególnie w pewnych strefach geograficznych, gdzie obficie spożywa się daktyle, orzechy kokosowe, selery, dynię, rodzynki, śliwki itp.

Ciemiernik czarny (Helleborus niger) -bardzo ciekawa i rzadka roślina z rodziny jaskrowatych Kwiat biały i na dodatek kwitnie naprzełomie listopada i grudnia.podrażnienie błon śluzowych, zawroty głowy, duszności

Czosnek (Allium) - rodzaj z rodziny liliowatych, zaliczany niekiedy do amarylkowatych lub czosnkowatych (Alliaceae), obejmujący około 300 gatunków bylin cebulowych lub kłączowych, rosnących głównie w strefie umiarkowanej półkuli północnej, w tym wiele ważnych roślin uprawnych i ozdobnych. Liście obłe, rynienkowate lub płaskie i wąskie. Kwiaty drobne, najczęściej białe, różowe lub purpurowe, zebrane w baldachy.

Czosnek pospolity (Allium sativum) - pochodzący z Azji Środkowej, jest często uprawiany jako przyprawa oraz roślina lecznicza. Składnik czosnku alliina, przekształcająca się w allicynę o silnym działaniu bakteriobójczym. Zawiera ona ponadto witaminę C oraz ma właściwości moczopędne, przeciwmiażdżycowe i hipotoniczne (obniżające ciśnienie krwi).

Dziurawiec zwyczajny (Hypericum) - rodzaj z rodziny dziurawcowatych obejmujący ok. 350 gatunków roślin zielnych lub drzewiastych rosnących głównie w obszarach o klimacie subtropikalnym, rzadziej w strefach umiarkowanych. Rośnie na suchych łąkach, ugorach, skrajach lasów. Jest to bylina o łodygach do jednego metra wysokości, dołem zdrewniałych. Niewielkie wydłużone, osadzone naprzeciwlegle liście posiadają przeświecające punkty, które są zbiorniczkami olejków eterycznych. Od czerwca do sierpnia, na szczytach pędów tworzą się gęste kwiatostany z licznymi żółtymi, pięciopłatkowymi kwiatami. Roślina posiada korzenny zapach i cierpki smak. Ziele ścina się na początku kwitnienia odrzucając części zdrewniałe. O leczniczych właściwościach dziurawca decydują zawarte w nim substancje - hiperycyna (czerwony barwnik), flawonoidy, działający moczopędnie hiperozyt oraz rutyna i kwercetyna, uszczelniające naczynia włosowate, działajace przeciwbiegunkowo i bakteriostatycznie garbniki. Ziele dziurawca zawiera również, olejki eteryczne, żywice, kwasy organiczne, pektyny, cholinę, sole mineralne, cukry, witaminy A i C. Nasiona zawierają hyperforynę posiadającą antybiotyczne właściwości.

Dziurawiec -znany był już w starożytności a w średniowieczu przypisywano mu lecznicze właściwości magiczne. Do dzisiaj w lecznictwie ludowym uważany jest za lek uniwersalny. Współczesne ziołolecznictwo potwierdziło wielostronne działanie dziurawca używanego w postaci naparów, wyciągów, mieszanek i preparatów ziołowych. Stosowany wewnętrznie rozszerza naczynia krwionośne narządów wewnętrznych, działa żółciopędnie, moczopędnie, uspokajająco, przeciwbakteryjnie i tonizująco przy ogólnych osłabieniach. Zewnętrznie stosowany jest przy odmrożeniach, oparzeniach, leczeniu trudno gojących się ran i chorób skórnych. Dziurawiec powinien być stosowany rozważnie i z umiarem gdyż wywołuje zwiększenie wrażliwości skóry na promienie słoneczne.

Dżdżownice Lumbricidae - rodzina pierścienic należących do gromady skąposzczetów. Posiadają wyraźną segmentację ciała. Ubarwienie zmienne, od żółtawego poprzez czerwone po niemal czarne. Długość ciała do 30 cm. Występuje ok. 1500 gatunków.

Kamień księżycowy -lśniący minerał, perłowy, występujący w barwach: srebrnej, mlecznej, żółtawo-pomarańczowej, bladoniebieskiej, bezbarwny. Kamień ten jest bardzo skuteczny w leczeniu chorób kobiecych; Łagodzi ból w przypadku bólów miesiączkowych, może pomóc w trudnościach z zajściem w ciążę, szczególnie gdy wynikają one z blokad psychicznych. Dobrze jest go nosić blisko ciała w przypadku zaburzeń hormonalnych i chwiejności emocjonalnej.

Kły węża -właściwości trujące, używany do najsilniejszych trucizn, eliksirów majacych spowodować śmierć w męczarniach.

Jednorożec -śliczny koń o aksamitnych oczach kobiety, falującej grzywie i jedwabistym ogonie. Zwykle biały koń ojednym rogu na środku czoła. Symbol czystości i niewinności. Krew jednorożca jak i jego sproszkowany róg mają właściwości magiczne. Jednorożec jest wcielonym pięknem. Krew jednorożca i za uniwersalne remedium na absolutnie wszystkie dolegliwości - od Czarnej śmierci po chandrę. Krew jednorożca powraca do zdrowia nawet tych którzy są cal od śmierci. Kolor krwi jednorożca - srebrny. Kto zabije jednorożca lub napije sie jego krwi zostaje przeklety

Krew nietoperza -poprawia wzrok i słuch, używa jej sie do eliksirów służących widzeniu w ciemnosci. Ponadto krew nietoperza ma silne właściwości pobudzajace, dodawana do elksirów miłosnych, ma właściwosci wiązania ukochanej osoby.

Krew trola -krew trola zapewnia znaczne zwiekszenie sily i odpornosci organizmu. Używana w eliksirach regenerujacych siły zyciowe i zdrowie.

Kręgosłup Skorpeny Skorpenowate (Scorpaenidae) - ryby z rodziny zaliczanej do podrzędu skorpenowców, rzędu okoniokształtnych, zamieszkujące morza strefy umiarkowanej i ciepłej. Skorpenowate mają rozmaite kształty ciała, dużą głowę, płetwę grzbietową uzbrojoną w kolce utworzone z cierniowatych promieni. W płetwie brzusznej znajduje się jeden kolec, w płetwie odbytowej 2 lub 3 kolce, u większości gatunków połączone z gruczołami jadowymi. Zawieraja w sobie bardzo silną truciznę.

Kolce jeżowca -kolce mają różną budowę, mogą być gładkie, ząbkowane, żeberkowane lub szorstkie. Pomiędzy kolcami znajdują się tzw. pedicelaria, służące do oczyszczania powierzchni ciała i do obrony. Często zawierają gruczoły jadowe zawierające jad o dużej nieraz sile działania.

Kolce jeżozwierza -czarne, długie i ostre, wykorzystywane w wielu eliksirach, szczegolnie w leczących.

Kora Drzewa Wiggen Wiggen - drzewo lisciaste, niskie, chronione przez złosliwe chochliki. Jego kora ma właściwości regenerujące, dlatego jest częstym skąłdnikiem eliksirów regenerujacych i leczniczych

Korzonki Stokrotek (Bellis perennis) - bylina z rodziny złożonych. Występuje w ogrodach, na pastwiskach, łąkach i przydrożach. Jest niską byliną posiadającą zebrane w różyczki łopatkowate liście, brzegiem ząbkowane. Na bezlistnej łodydze, do 20 centymetrów wysokiej, znajdują się koszyczki kwiatowe złożone z żółtych, wewnętrznych, rurkowatych kwiatów i zewnętrznych, języczkowatych, białych, często od spodu różowoczerwonych. Kwitnie od marca do zimy. Surowcem zielarskim są suszone koszyczki kwiatowe. Zawierają one garbniki, flawonoidy, śluzy, saponiny, kwasy organiczne, żywice i sole mineralne. Napary z kwiatu stokrotki używa się do leczenia gorączki, krwawień z płuc i układu moczowego. Stosuje się ją również przy stanach zapalnych dróg oddechowych, gdyż pobudza ona wydzielanie śluzu oskrzelowego. Wykazuje również działanie oczyszczające z toksyn i produktów przemiany materii zwiększając ich wydalanie z moczem. Zewnętrznie stosuje się napary do zachowania higieny osobistej, egzemach, zranieniach, łojotoku i zapaleniach skóry. Właściwości lecznicze stokrotki są, w większości przypadków, wykorzystywane w połączeniu z nnymi ziołami, w leczniczych mieszankach ziołowych.

Mandragora -mandragora lekarska rośnie przeważnie w ukryciu i należy do roślin rzadkich. Dlatego od starożytności jest najbardziej poszukiwanym i najwyżej cenionym korzeniem czarodziejskim. Spożywa się zarówno jej świeże owoce, jak i pije wino z namoczonymi korzeniami lub pali jej liście. Korzeń już dawniej noszono jako talizman i spożywano jako napój miłosny. Jest skutecznym afrodyzjakiem, chociaż jej stosowanie związane jest ściśle z czarną magią, czarami, starymi rytuałami i kultem roślin. Przedawkowanie korzenia jest niebezpieczne z powodu podrażnienia dróg oddechowych. Mandragore wykorzystuje się również w eliksirach pomagającym ludziom odzyskać ludzka postać po spetryfikowaniu.

Oczy Diabła Morskiego -wykorzystywane do eliksirów leczących

Oko bazyliszka -bazyliszki znane sa ze swych umiejetnosci magicznych a zwlaszcza petryfikacji. Oczy bazyliszka doskonale nadają sie beda do mikstur dzialajacych wlasnie na zasadzie zamiany istoty zywej w kamien lub odwrotnie.

Otwornice (Foraminifera) - pierwotniaki z gromady zaliczanej do typu korzenionóżek (Rhizopoda) występujące w wodach morskich o pełnym zasoleniu. Większość gatunków otwornic jest wielojądrzasta. Otwornice mają skorupkę wapienną stanowiącą otoczkę ciała, o licznych otworach, przez które wysuwają się na zewnątrz nibynóżki chwytające pokarm. Otwornice żywią się mikroplanktonem i cząstkami organicznymi. Rozmnażają się zarówno płciowo, jak i bezpłciowo.

Pajęczyna -nitkowaty twór, nici powstałe z krzepnącej na powietrzu wydzieliny gruczołów przędnych pająków i niektórych owadów; służą do snucia sieci łownych, odbywania lotów (babie lato) lub do osłony jaj, larw i poczwarek.

Pijawki (Hirudinea) - gromada pierścienic; ok. 450 gat.; ciało robakowate, dł. 1?30 cm, na końcach ciała ? przyssawki; obojnaki; słodkowodne, wyjątkowo mor. lub lądowe; drapieżniki lub pasożyty zewn.; żywią się gł. krwią.

Piołun -bylica piołun, piołun, psia ruta, absynt (Artemisia absinthium), Bylina z rodziny złożonych występujący w różnych częściach świata. Pospolity chwast pól i ogrodów na nieużytkach i miedzach. Korzeń palowy, silnie rozgałęzione łodygi przekraczające wysokość jednego metra, liście dolne pierzastosieczne, szarozielone, pod spodem białawe. Na pędach dolne liście osadzone na ogonkach, mocno powycinane, górne, dużo mniejsze, lancetowate. Na szczytach pędów roślina wytwarza groniaste kwiatostany, zawierające małe, kuliste, żółte kwiaty. Surowcem zielarskim są liście lub ziele o aromatycznym zapachu i gorzkim smaku. Ziele piołunu zawiera żywice, gorycze, sole mineralne, flawonoidy, witaminę C, kwasy organiczne, garbniki, olejki eteryczne - szkodliwe w większych ilościach dla człowieka. Piołun był rośliną znaną w starożytnym Egipcie, Grecji, Azji Mniejszej i Rzymie. Używany jako środek przeciwgorączkowy, moczopędny i żółciopędny.

Rdest ptasi (Polygonum aviculare) - roślina z rodziny rdestowatych występująca jako pospolity chwast na terenie całej Europy. Jest rośliną jednoroczną o silnie rozgałęzionych i ścielących się po ziemi łodygach. Drobne, eliptyczne liście, ułożone naprzeciwlegle, gęsto pokrywają łodygę. W kątach liści wyrastają drobne, białoróżowe kwiaty. Surowcem zielarskim są szczyty pędów ścinane na początku kwitnienia. W zielu znajdują się: garbniki, cukry, fenolokwasy, flawonoidy, sole mineralne oraz substancja powodująca rozkład witaminy B 1. Wśród soli mineralnych znajduje się rozpuszczalna w wodzie krzemionka tworząca w organizmie koloid ochronny, zapobiegający tworzeniu się w narządach i przewodach moczowych, kamieni. Flawonoidy przyspieszają wydalanie z moczem szkodliwych produktów przemiany materii. Rdest ptasi stosuje się w przewlekłych schorzeniach dróg moczowych a zwłaszcza przy skłonności do tworzenia się kamieni. Stosuje się go również w leczeniu i profilaktyce miażdżycy, reumatyzmu oraz niewydolności wątroby i stanach zapalnych przewodu pokarmowego. Zewnętrznie preparaty z ziela rdestu ptasiego stosowane są do leczenia trądziku, zapalenia jamy ustnej i gardła oraz stanów zapalnych narządów płciowych. Ziele rdestu ptasiego jest składnikiem niektórych mieszanek ziołowych przeznaczonych do leczenia wątroby, płuc, chorób kobiecych i reumatycznych.

Rogate ślimaki -muszla kulistawa, śred. ok. 4?5 cm, biaława, żółtawa, lub ciemna, z ciemniejszymi pasami; roślinożerny, cechują się asymetryczną budową ciała, dzielącego się na: głowę, wyraźnie wyodrębnioną, na której znajduje się jedna lub dwie pary czułków oraz para oczu i otwór gębowy od strony brzusznej, nogę o płaskiej podeszwie. Muszla pojedyncza, zazwyczaj spiralnie skręcona w prawo, zredukowana. Powierzchnia ciała ślimaków pokryta jest nabłonkiem migawkowym zawierającym gruczoły śluzowe.

Ropa Czyrakobulwy -roślina lecznicza, przypominająca bezskorupowego ślimaka wyrastającego z ziemi i pokrytego żółtymi bąblami pełnymi cuchnącej ropy. skuteczne w zwalczaniu tradziku Do wzrostu jest jej potrzebna czarna, wilgotna ziemia i ciepłe pomieszczenie. Zrywa się ją po ok. 6 tygodniach od zasadzenia.

Serce Krokodyla Krokodyle (Crocodylia) - gady z rzędu obejmującego 3 rodziny: aligatory, gawiale oraz krokodyle właściwe (Crocodylidae). Są jedynymi żyjącymi współcześnie przedstawicielami gadów naczelnych, zaliczanymi do podrzędu Eusuchia. Znanych jest 22 współcześnie żyjących gatunków krokodyli, tworzących ok. 38 lokalnych podgatunków. sa odoprne na magie ognia i magie mentalną.

Skarabeusze -skarabeusz, święty żuk egipski czczony pod imieniem Chepri, bóg wschodzącego słońca i symbol zmartwychwstania. Był też znakiem słowa "stawać się" oraz "być" w piśmie hieroglificznym. Od okresu tynickiego (3100-2686 p.n.e.) skarabeusze noszono jako amulety (wykonane z fajansu, szkła, gliny i metali). Obdarowywano też nimi zmarłych (symbol życia w zaświatach).

Skorupa żółwia -twarda, często ciemnozielona, podchodząca pod kolor brązowy, służy za pancerz. Wykorzystywana w eliksirach ochronnych a także lecnichysz, wspomagajacych przedłużanie procesów życiowych.

Skórka boomslanga -skórka wodnego węża, wykorzystywna w wielu eliksirach, szczególnie przy tworzeniu Eliksiru Wielosokowego. Sproszkowany róg dwórożca Dwurożce to małe czarne lub brunatno-czarne koniki . rogi dwurożca są bardzo cenne i bardzo trudno je kupić lub zdobyć. Sproszkowanego rogu dwurożca używa się do przygotowywania silnych eliksirów, np. Eliksiru Wielosokowego

Suszona pokrzywa (Utrica dioica) -bylina z rodziny pokrzywowatych, występujący niemal na całej kuli ziemskiej, Jest byliną, przeważnie dwupienną, wytwarzającą podziemne rozłogi i silne korzenie. Posiada łodygę wzniesioną, wysokości do 1,5 metra, czterokanciastą, gęsto ulistnioną. Liście ułożone naprzeciwlegle, ogonkowe, do 15 cm długie, jajowato-lancetowate, zaostrzone, brzegiem grubo ząbkowane, z przylistkami. Kwiaty niepozorne w zwisających gronach, wiatropylne, wykształcają drobne owoce, orzeszki roznoszone przez mrówki. Cała roślina pokryta jest parzącymi włoskami, zawierającymi kwas mrówkowy. Surowcem zbieranym do celów leczniczych są liście zbierane przed kwitnieniem oraz korzenie wykopywane jesienią lub wczesną wiosną. Liście pokrzywy zawierają flawonoidy, garbniki, karotenoidy, chlorofile, histaminę, acetylocholinę, seratoninę, fitosterole, śluzy, kwasy, krzemowy, octowy, glikolowy, witamny A, B2, C, E i K, sole mineralne zawierające; wapń, fosfor, magnez, mangan, żelazo, potas i krzem. Korzenie pokrzywy zawierają kwasy organiczne, lecytynę, sole mineralne, fitosterol, woski, śluzy i inne związki. Pokrzywa używana jest do leczenia ran silnie krwawiących. Chroni przed demonami i urokami. Leczy sie nią również średnie i silne zatrucia. Obecnie gdy znamy skład chemiczny pokrzywy można stwierdzić że, jest ona jednym z najbardziej wszechstronnych leków ziołowych. Składniki pokrzywy stanowić mogą uzupełnienie brakujących w organizmie niezbędnych substancji w prawidłowej przemianie materii jak, witaminy lub biopierwiastki. Szczególnie cenne jest kwiotwórcze działanie pokrzywy. Pokrzywa działa łagodnie, moczopędnie i dzięki hamowaniu wtórnej resorpcji w kanalikach nerkowych zwiększa usuwanie chlorków, mocznika i innych szkodliwych produktów przemiany materii. Dzięki witaminie K, flawonoidom i garbnikom pokrzywa działa przeciwkrwotocznie oraz powoduje gojenie uszkodzonych naczyń włosowatych. Stymuluje wydzielanie insuliny i wspomaga mechanizm utrzymania właściwego poziomu cukru w krwi. Zawarta w pokrzywie sekretyna pobudza wydzielanie soków żołądka, trzustki, wątroby i jelit. Stwierdzono że substancje zawarte w pokrzywie pobudzają wytwarzanie interferonu i antygenów wirusowych co zwiększa odporność organizmu na tego rodzaju infekcje. Odwary z pokrzywy stosuje się w niedokrwistości, zaburzeniach krzepliwości krwi, w łagodnych stanach zapalnych przewodu pokarmowego i dróg moczowych, skazie moczanowej, w profilaktyce cukrzycy, w chorobie reumatycznej, chorobach skórnych (wewnętrznie i zewnętrznie), przy leczeniu łupieżu i łojotoku, do irygacji w chorobach kobiecych i leczeniu biegunek. Przy stosowaniu preparatów z pokrzywy u niektórych osób mogą się pojawić reakcje alergiczne lub podrażnienie żołądka.

Suszone figi -owoc figowca pospolitego był znany i ceniony za właściwości lecznicze w starożytnych społeczeństwach basenu Morza Śródziemnego i Azji Mniejszej. Obecnie uprawia się wiele gatunków drzewa figowego o owocach w kolorach, zielonym, żółtym lub fioletowym. Świeże, w pełni dojrzałe owoce są bardzo smaczne chociaż przeważnie są one przetwarzane a zwłaszcza suszone.

Suszone pająki (Araneida) - stawonogi z rzędu zaliczanego do gromady pajęczaków. Posiadają wyraźnie wyodrębniony głowotułów i odwłok, połączone ze sobą pierwszym segmentem odwłoka, tzw. łącznikiem. Wszystkie pająki posiadają jad wydzielany przez gruczoł jadowy umieszczony w głowotułowiu. Ujście gruczołu jadowego mieści się w pazurkach stanowiących zakończenie szczękoczułków. Nogogłaszczki pająków są pięcioczłonowe, na ostatnim członie u samców znajduje się narząd kopulacyjny o złożonej budowie. Pająki nie przeobrażają się, wzrost następuje w toku kolejnych wylinek. Cechą charakterystyczną pająków są kądziołki przędne, wydzielające substancję krzepnącą w zetknięciu z powietrzem, służącą do budowy pajęczyny, a także warstwy ochronnej (kokonu), gniazda, kryjówki - niektóre gatunki pająków używają nici pajęczyny do przemieszczania się (babie lato). Pająki prowadzą drapieżny tryb życia, polują głównie na owady, najwięksi przedstawiciele pająków atakują również drobne kręgowce. Ze względu na sposób polowania wyróżnia się pająki: sieciowe, czatujące, biegające i skaczące. W Polsce występuje ok. 720 gatunków pająków spośród ok. 30 tys., rozprzestrzenionych na całej kuli ziemskiej.

Ślaz (Malva) - rodzaj z rodziny ślazowatych (Malvaceae), liczący 30 gatunków z obszarów umiarkowanych półkuli północnej, w Polsce występuje kilka gatunków, przeważnie roślin ruderalnych. Ze względu na znaczne ilości śluzów w zielu, ślazy są cennymi roślinami leczniczymi (m.in. działają wykrztuśnie). Najpospolitszym gatunkiem polskim jest ślaz dziki (Malva sylvestris), pokładająca się roślina o fioletowych kwiatach i nerkowatych liściach.

Śledziona szczura -wykorzystywana najczęściej do wzmocnienia działania eliksiru, usuwjająca szkodliwe substancje z niektórych roślin.

Śluz gumochłona -gumochłony żyją w mokrych rowach, przypominają brązowe, grube glisty, długości do dziesięciu cali. Prowadzą bardzo mało ruchliwy tryb życia. Oba końce gumochłona wyglądają identycznie i wydobywa się z nich śluz, który się czasami wykorzystuje do zagęszczania eliksirów. Najchętniej je sałatę, ale może się żywić praktycznie każdą rośliną. Wielu czarodziejów ma je, jako roślinki doniczkowe czy zwierzątka domowe.

Tojad Żółty (Aconitum) (aconite) - rodzaj z rodziny jaskrowatych ok. 300 gatunków roślin zielnych występujących na półkuli północnej.Kwiaty o bardzo charakterystycznej budowie, grzbieciste, górna działka okwiatu wykształcona w postaci hełmu, wewnątrz którego znajdują się miodniki. Kwiaty barwne, niekiedy bardzo efektowne, zebrane w gęste kwiatostany, niektóre gatunki uprawiane jako rośliny ozdobne. Tojady zawierają silnie trujący alkaloid, akonitynę, stosowany w lecznictwie.

Werbena (Verbena) - rodzaj z rodziny werbenowatych (Verbenaceae), ok. 230 gatunków roślin zielnych lub półkrzewów, pochodzących głównie z obszarów tropikalnych i subtropikalnych Ameryki Południowej. Dzięki pięknym, barwnym kwiatom kilka gatunków uprawianych jest jako rośliny ozdobne. Najczęściej spotykana jest werbena żyłkowana (Verbena venosa) z południowej Brazylii i Argentyny, o baldaszkowatych, różnobarwnych kwiatostanach, stosowana jako roślina rabatowa, oraz werbena ogrodowa (Verbena hybrida), używana w lecznictwie.